خبرنگاری و فرهنگ سازی

نوشتارها همانند رشته های دانش، گوناگونند.
یکی از نوشتارهای پرکاربرد و پرخواننده روزگار ما، نگارش و گزارش رویدادهاست.
تازگی رویدادها به ارزش آن و نیاز و واکنش خواننده، بستگی دارد: از آن به آن تا روز به روز و هفته به هفته و ماه و سال.
به آن کس که این رویدادها را می نگارد و به مردم می رساند، “خبرنگار” گویند.
خبررسانی در جهان امروز، ارزش بالایی دارد و در برخی زمینه ها چنان جایگاهی پیدا کرده که آغاز و پایان بسیاری از کارها و برنامه های خرد و کلان بر پایه آن انجام می گیرد.
همچنان که نیروهای دیدبانی در جنگ، چشم سپاه خویشند، خبرنگاران نیز چشم آگاهی مردمانند. چشم مردم همواره باید باز باشد و هیچگاه سزاوار بستن نیست.
کا ر خبرنگار، همراه با خبررسانی، هوشیاری و هوشیارسازی، بیداری و بیدارگری، آگاهی روزآمد و آگاه سازی بر پایه درستی و داد است.
بسا خبرنگار که به اندازه یک دانشمند و استاد و آموزگار، درس نخوانده باشد، ولی برای کشور و مردمش کارآمدتر و سودمندتر از آنان باشد.
بخش بزرگی از دادگری ها و جنبش های جهان امروز برپایه آگاهی بخشی خبرنگاران به راه می افتد.
مردمان بسی کمتر و شاید هیچ از خبرنگاران، نگران نیستند، ولی زورمداران ستم پیشه، زراندوزان بی پروا و کیش اندیشان نیرنگباز، همواره از بیداری مردمان در هراسند؛ از این رو، پیوسته در پی خشکاندن سرچشمه های بیداری اند. یکی به زندان و زنجیرش می بندد، یکی در پی خرید اوست و دیگری وی را گمراه و کج اندیش و کج کیش می نامد.
با این همه، خبرنگار نیز خود گرفتار آسیب هایی است که اگر آن را بازشناسد، همواره در جایگاه خویش باشد، وگرنه با این هر سه و یا دست کم با یکی از آنها یار می گردد.
در جهان امروز با گسترش ابزارها و زمینه های نوپدید، خبرنگاری به دو شیوه همگانی و ویژه انجام می شود. هر یک از مردم می توانند در تارنماها و پایگاه های شاهراه های دانش و آگاهی، و نیز با پیوستن به گروههای گوناگون رسانه ای، خود خبرساز و خبرنویس شوند؛ همچنان که می توانند از نگارش های خبری دیگران بهره مند شوند. اینجاست که هرگاه توده ها بخواهند به کار خبرنگاری و خبررسانی روی نهند باید افزون بر شناخت درست آن، هوشیار و بیدار باشند و راستی و درستی پیشه کنند. در این میان، کار آنان که به طور ویژه خبرنگارند، پیچیده تر و سنگین تر می شود و دیگر نمی توانند به رساندن خبر ساده و خبررسانی ساده، بسنده کنند، بلکه باید فراتر و ژرف تر بنگرد و در کنار خبررسانی به فرهنگ سازی و جریان سازی فرهنگی بیندیشد. در این جایگاه، خبرنگار می تواند نخست به پالایش فرهنگ از پیرایه ها بپردازد؛ سپس به راهکارها و راهبردهای بالندگی و پیشرفت ببندیشد.
محمد حسین شمسایی